Συνέντευξη του Νίκου Μανωλόπουλου, Διευθύνοντος Συμβούλου του ΚΠΙΣΝ, στο BHMagazino στο πλαίσιο αφιερώματος για το ΚΠΙΣΝ

Συνέντευξη του Νίκου Μανωλόπουλου, Διευθύνοντος Συμβούλου του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στο BHMagazino στο πλαίσιο αφιερώματος για τα τρία χρόνια παράδοσης του ΚΠΙΣΝ στην Ελληνική Πολιτεία.

Τον Φεβρουάριο του 2020 θα συμπληρωθούν τρία χρόνια από την παράδοση του ΚΠΙΣΝ στην ελληνική κοινωνία. Τι απολογισμό κάνετε σήμερα για τη λειτουργία του;
Ας ξεκινήσουμε από τους αριθμούς. Το Επιχειρησιακό Σχέδιο που είχε εκπονήσει το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) πριν την παράδοση του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) στην Ελληνική πολιτεία έθετε ως στόχο την πραγματοποίηση 700.000 επισκέψεων το χρόνο. Ο αριθμός των επισκέψεων από το Μάρτιο του 2017 μέχρι σήμερα έχει ξεπεράσει τα 13 εκατομμύρια.

Στον οικονομικό τομέα το ίδιο σχέδιο προέβλεπε πλεόνασμα 4,5 χιλιάδες ευρώ το 2017 και έλλειμμα 330 χιλιάδες ευρώ το 2018. Έναντι αυτών, επετεύχθη πλεόνασμα 2,4 εκατομμύρια ευρώ το 2017 και 3,1 εκατομμύρια ευρώ το 2018.

Στον τομέα της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, το ενεργειακό στέγαστρο του ΚΠΙΣΝ, το οποίο μετατρέπει την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρική, λειτουργεί στο 100% της προβλεπόμενης απόδοσής του. Και από την πλευρά της εξοικονόμησης ενέργειας προβλεπόταν ετήσια κατανάλωση 13 εκατομμύρια κιλοβατώρες ηλεκτρικού ρεύματος και η κατανάλωση του 2018 ήταν 9,2 εκατομμύρια. Επετεύχθη οικονομία περίπου 40%.

Στον τομέα των εκδηλώσεων οργανώσαμε πάνω από 9.000 εκδηλώσεις και δράσεις πολιτιστικές, εκπαιδευτικές, περιβαλλοντικές, αθλητικές, ψυχαγωγικές, στη μεγάλη πλειονότητά τους με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.

Τέλος, στον τομέα της δημόσιας εικόνας του ΚΠΙΣΝ, με βάση έρευνα κοινού που πραγματοποίησε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου στα τέλη του 2018, 93% των κατοίκων της Αττικής και 99% των επισκεπτών μας έχουν θετική άποψη για το ΚΠΙΣΝ. Το 91% των κατοίκων της Αττικής πιστεύουν ότι το ΚΠΙΣΝ αποτελεί έναν ανοιχτό, προσβάσιμο χώρο, ο οποίος αναβάθμισε την ποιότητα ζωής της περιοχής, αλλά και το πολιτιστικό επίπεδο της πόλης, άλλαξε την εικόνα της Αθήνας και προσέφερε έναν πνεύμονα πρασίνου.

Όταν αναλάβαμε την διοίκηση του ΚΠΙΣΝ, τον Μάρτιο του 2017, η μεγάλη πρόκληση που είχαμε ήταν να ανταποκριθούμε στο όραμα του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος που τόσο αριστοτεχνικά υλοποίησε ο αρχιτέκτονας Renzo Piano: ένα δημόσιο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος όπου ο καθένας έχει πρόσβαση και διαπλαστική συμμετοχή σε ένα πλήθος εκδηλώσεων και δράσεων. Και, ακόμη, ένα Κέντρο υπόδειγμα περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και προστασίας.

Με γνώση, σχέδιο και πολλή δουλειά αντιμετωπίσαμε με επιτυχία την πρόκληση αυτή αξιοποιώντας στο μέγιστο τις εξαίρετες κατασκευές και υποδομές του ΚΠΙΣΝ.

Στην πορεία αυτή, οφείλουμε βαθιά ευγνωμοσύνη στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το Διοικητικό Συμβούλιο, τα στελέχη του και ιδιαίτερα τον Πρόεδρό του κ. Ανδρέα Δρακόπουλο, όχι μόνο για την προσφορά του μοναδικού αυτού έργου στην Ελληνική Πολιτεία, αλλά και για την συνεχή πολύπλευρη στήριξή του στο ΚΠΙΣΝ: από τις μεγάλες δωρεές των 10 εκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο για τη λειτουργία του Κέντρου και την πραγματοποίηση και προσφορά των εκδηλώσεών του με ελεύθερη είσοδο για το κοινό μέχρι τη δημιουργία του Θόλου στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος και των χορογραφημένων συντριβανιών που εμπλούτισαν σημαντικά τις δυνατότητες του ΚΠΙΣΝ.

Οφείλουμε ευχαριστίες στους «συγκατοίκους» μας στο ΚΠΙΣΝ, την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και την Εθνική Λυρική Σκηνή, που με τις υψηλές επιδόσεις τους συνέβαλαν αποφασιστικά στην απήχηση του ΚΠΙΣΝ.
Και βέβαια οφείλουμε θερμές ευχαριστίες στα στελέχη και τους εργαζόμενους του ΚΠΙΣΝ για την αφοσίωσή τους και την ακάματη προσφορά τους στην υλοποίηση του μεγάλου αυτού οράματος.

Πιστεύετε πως το ΚΠΙΣΝ έχει δημιουργήσει ένα νέο μοντέλο δημόσιου χώρου; Αν ναι, πώς έχει γίνει αυτό;
Τα βασικά στοιχεία που συγκροτούν το ΚΠΙΣΝ ως δημόσιο χώρο είναι η αρτιότητα σχεδιασμού και η υψηλή αισθητική του, η ελεύθερη και ανεμπόδιστη πρόσβαση για όλους, η φροντίδα για τον χώρο και τους επισκέπτες και η πραγματοποίηση ενός πλήθους πολύμορφων εκδηλώσεων, όπως είπα και προηγουμένως.

Ο συνδυασμός των στοιχείων αυτών βρίσκει την ανταπόδοσή του από το κοινό: το κοινό ανταποδίδει το σεβασμό που αισθάνεται ότι του δείχνει ο χώρος και η λειτουργία του. Είναι ελάχιστα τα περιστατικά κακομεταχείρισης του χώρου από το κοινό (σκουπίδια, βανδαλισμοί κλπ.).

Στο θέμα αυτό έχει βέβαια μεγάλη σημασία και η διαρκής φροντίδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση την έρευνα κοινού που σας ανέφερα, 99% των επισκεπτών μας έχουν θετική άποψη για το επίπεδο της καθαριότητας, 90% έχουν θετική άποψη για το επίπεδο της εξυπηρέτησης και 87% θεωρούν ότι το ΚΠΙΣΝ έχει το σωστό επίπεδο φύλαξης.

Δώστε μας μερικά στοιχεία για την επισκεψιμότητα του Κέντρου Πολιτισμού αλλά και για το προφίλ των επισκεπτών του. Ποιες δραστηριότητες είναι οι πιο δημοφιλείς;

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία που προέκυψαν από την έρευνα κοινού είναι ότι οι μισοί περίπου κάτοικοι της Αττικής είχαν επισκεφθεί το ΚΠΙΣΝ και, κατά μέσο όρο, πέντε φορές ο καθένας μέσα στο 2018.

Σ’ ό,τι αφορά στη σύνθεση των επισκεπτών υπάρχει, όπως είναι φυσικό, πολύ μεγαλύτερη συμμετοχή από κατοίκους των Νοτίων προαστίων. Σ’ ό,τι αφορά στα υπόλοιπα χαρακτηριστικά των επισκεπτών, το βασικό στοιχείο είναι ότι το ΚΠΙΣΝ προσελκύει ανθρώπους από όλες τις ηλικιακές ομάδες, όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και κοινωνικής προέλευσης. Υπερέχουν σε κάποιο βαθμό οι νέοι και οι ομάδες με σχετικά υψηλότερο επίπεδο μόρφωσης.

Το κοινό αγκάλιασε το ΚΠΙΣΝ. Οι κάτοικοι της Αττικής έρχονται και ξανάρχονται γιατί είναι ένας χώρος που ενώνει, δεν διχάζει ούτε αποκλείει. Άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών, διαφορετικής προέλευσης, με διαφορετικές καταβολές και διαφορετικά ενδιαφέροντα, με ή χωρίς αναπηρία, μόνιμοι ή προσωρινοί κάτοικοι της πόλης, όλοι είναι και νιώθουν ευπρόσδεκτοι εδώ. Οι βασικοί πόλοι έλξης του κοινού είναι οι πολιτιστικές εκδηλώσεις του ΚΠΙΣΝ και το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος.

Πώς απέκτησε το ΚΠΙΣΝ χαρακτήρα προορισμού όπου οι Αθηναίοι εορτάζουν τις εμβληματικές ημερομηνίες κάθε χρονιάς;
Καθαρά Δευτέρα, Πρωτομαγιά, Χριστούγεννα, Παραμονή Πρωτοχρονιάς είναι γιορτινές ημέρες όπου παραδοσιακά οι Αθηναίοι και οι Αθηναίες γιορτάζουν μαζί. Ήδη από το 2017, το ΚΠΙΣΝ κατέστη ένας από τους κορυφαίους προορισμούς των κατοίκων της Αττικής –και όχι μόνο- στις σημαντικές ημέρες της χρονιάς, μια τάση που ισχυροποιήθηκε το 2018 και 2019, χάρη στις ειδικά σχεδιασμένες δράσεις.

Ειδικά την περίοδο των Χριστουγέννων το ΚΠΙΣΝ μεταμορφώνεται σε έναν μαγικό Χριστουγεννιάτικό Κόσμο, με το Παγοδρόμιο πάνω στο Κανάλι, τα φωτισμένα δέντρα και τις εντυπωσιακές φωτεινές εγκαταστάσεις στο Πάρκο, ο οποίος το 2018/2019 δέχθηκε περισσότερες από 900.000 επισκέψεις.

Η άλλη μεγάλη γιορτή της Αττικής στο ΚΠΙΣΝ είναι η γιορτή του καλοκαιριού, το Summer Nostos Festival, που οργανώνει κάθε χρόνο, στα τέλη Ιουνίου, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το 2019 συμμετείχαν στο πολύ πλούσιο πρόγραμμα του φεστιβάλ τη μία εβδομάδα που διαρκεί σχεδόν 300.000 επισκέπτες.

Πείτε μας λίγα λόγια για το πρόγραμμα εκδηλώσεων και εκπαιδευτικών δράσεων - καθώς και σχολικών επισκέψεων και προγραμμάτων - του ΚΠΙΣΝ.
Ένα από τα βασικά συστατικά της επιτυχίας του ΚΠΙΣΝ είναι, πιστεύω, η πολυμορφία των εκδηλώσεών του, ώστε να απευθυνθούν στα πολλαπλά κοινά που το επισκέπτονται: από το Ρέκβιεμ του Μότσαρτ στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος μέχρι τις ροκ συναυλίες στο Ξέφωτο και τις αθλητικές δράσεις στο Πάρκο. Το πρόγραμμα αναπτύσσεται διαρκώς με συνεργασίες, με Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, με εκθέσεις, συμπαραγωγές, performances και διαλέξεις και πλήθος εκπαιδευτικών δράσεων και εργαστηρίων, πάντα με γνώμονα την υψηλή ποιότητα και την αυθεντικότητα.

Όπως είπα προηγουμένως, στη συντριπτική τους πλειονότητα οι δράσεις αυτές προσφέρονται στο κοινό με ελεύθερη είσοδο χάρη στη μεγάλη δωρεά του ΙΣΝ.

Οφείλουμε θερμές ευχαριστίες στους καλλιτέχνες, τους επιστήμονες, παιδαγωγούς και όλους όσοι μας συνέδραμαν στις εκδηλώσεις και τη λειτουργία του Κέντρου.
Ιδιαίτερα θα ήθελα να ευχαριστήσω τον μόνιμο συνεργάτη μας στις τόσο επιτυχημένες αθλητικές εκδηλώσεις, την ΑΜΚΕ Αναγέννηση και Πρόοδος.

Είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι για τα σχολικά μας προγράμματα με άξονες τη βιωσιμότητα, τον δημόσιο χώρο, την τέχνη και την άθληση και ευεξία.
Μέχρι στιγμής το ΚΠΙΣΝ έχει υποδεχθεί περισσότερους από 320.000 μαθητές.

Ποιοι είναι οι μελλοντικοί στόχοι που έχετε θέσει;
Εδώ και ορισμένους μήνες δουλεύουμε πάνω στη φυσιογνωμία που πρέπει να αποκτήσει το ΚΠΙΣΝ καθώς μπαίνει σταδιακά στη «ώριμη φάση» του. Πολύ σύντομα θα είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε το σχέδιο αυτό με τους στόχους που περιλαμβάνει.